Waar komt pindakaas vandaan?
Seizoen 3 (2024): tot en met 13 november verschijnt elke woensdag een nieuwe aflevering. Dit is een serie over de verrassende herkomst van doodgewone woorden. In seizoen 2 (2021) bespreken we in zo'n 10 minuten de herkomst van verschillende woorden die je kunt tegenkomen in alledaagse situaties, zoals in de kroeg, in je kledingkast of in bekende uitdrukkingen. Want heeft ‘bockbier’ misschien iets met geiten te maken, hoe komt de ‘smoking’ aan zijn naam en wie is precies de ‘sjaak’? In seizoen 1 (2020) bespreken we per aflevering de herkomst van een enkel woord in een paar minuten. Presentatie: Laura van Eerten, Caspar Stalenhoef en Frieda Steurs. Muziek: Michel van der Zanden. Afbeelding: Studio Mals. Meer informatie: ivdnt.org
Waar komt pindakaas vandaan?
Waar komt podcast vandaan?
Stuur ons een bericht! (laat je e-mail achter voor een reactie)
In deze aflevering: wat is de herkomst van het woord podcast? Dat vertelt Caspar Stalenhoef in de laatste aflevering van deze serie. Maar blijf geabonneerd, want een vervolg is in de maak!
Dit is een podcast van het Instituut voor de Nederlandse Taal, gemaakt door Laura van Eerten en Caspar Stalenhoef, met muziek van Michel van der Zanden. De afbeelding is van Studio Mals. Deze podcastserie is geïnspireerd op de drie boeken die het Instituut voor de Nederlandse Taal heeft gemaakt in samenwerking met het Genootschap Onze Taal. Wil je meer antwoorden op vragen over woorden? Bestel dan het boek ‘Waar komt suikerspin vandaan?’ Meer over woorden vind je natuurlijk ook op de website van het Instituut voor de Nederlandse Taal.
Heb je een vraag, opmerking of suggestie voor de podcast? Mail naar laura.vaneerten@ivdnt.org.
In deze aflevering: wat is de herkomst van het woord podcast?
Je luistert er nu wel naar, maar weet je ook waar het woord vandaan komt? Ja, uit het Engels natuurlijk, maar er is nog veel meer over te vertellen.
Het woord podcast werd in 2004 voor het eerst gebruikt en kwam een jaar later ook in het Nederlands terecht. Het is een samentrekking van de woorden iPod en broadcast. En zo’n samentrekking van woorden noemen ze in de taalkunde een blend of mixwoord.
Voor wie er te jong voor was: de iPod was de voorloper van de iPhone: je kon er niet mee bellen of internetten, maar alleen geluidsbestanden afspelen: muziek maar ook radio-uitzendingen. En het Engelse woord voor uitzending is broadcast, dus voor de iPod werd dat podcast.
Maar waar komt dan dat pod in iPod vandaan?
Pod is het Engelse woord voor een omhulsel of capsule. Zo heten bijvoorbeeld reddingscapsules op boten en andere vaartuigen 'escape pods'. Een beroemd voorbeeld zijn de EVA Pods in de sciencefictionfilm 2001: A Space Odyssey. Daar zijn het kleine, op zichzelf staande capsules die het ruimteschip kunnen verlaten, maar het wel weer nodig hebben voor brandstof en bevoorrading.
Zo’n soort ruimtecapsule stond model voor de iPod: een apparaat dat je kon loskoppelen van de computer, maar voor brandstof en bevoorrading, dus voor het opladen van de batterij en voor nieuwe muziek, wel weer aangesloten moest worden.
Daarom noemde de producent deze muziek- en radiospeler pod, met hun handelsmerk ‘i’ ervoor, de i van internet. Zo werd het dus iPod.
In 2004 schreef journalist Ben Hammersley in het tijdschrift The Guardian over een nieuw type radio-uitzending dat populair werd, mede door de iPod, en daar was nog geen naam voor. Hij deed wat voorstellen, waaronder Audioblog, GuerillaMedia, maar ook podcast, en dat is het dus geworden.